De Spaanse koninklijke familie heeft haar inkomsten op de officiële website van het Spaanse hof gepubliceerd. Het was al van 1979 geleden dat de Spanjaarden het financiële huishouden van hun monarchie konden inkijken.

De publicatie van de koninklijke rekeningen wordt al decennia geëist door links, de nationalisten en de republikeinse Basken en Catalanen. Pas nu de Spaanse monarchie onder druk staat door een financieel schandaal waarin Iñaki Urdangarin, de echtenoot van prinses Cristina, genoemd wordt, wil Juan Carlos zijn boekhouding vrijgeven.

Uit de publicatie van de koninklijke rekeningen leren we dat de staat jaarlijks 8,4 miljoen euro uitgeeft aan de koninklijke familie. Juan Carlos krijgt 292.752 euro waarvan 140.519 euro als salaris. Troonopvolger Felipe krijgt 140.397 euro, ongeveer de helft van zijn vader. Koningin Sofia, prinses van Asturië Letizia en de twee andere prinsessen, de infante Elena en Cristina, verdelen een bedrag van 375.000 euro onder elkaar.

Al blijven de Spaanse monarchen nog erg discreet over hun uitgaven in vergelijking met het Britse hof, waar zelfs de kosten van de kapper officieel worden bekendgemaakt. De Spanjaarden vernemen nu wel dat de koning elektriciteit noch water moet betalen in zijn verschillende paleizen, maar over het loon van de 507 bedienden in zijn paleis Zarzuela in Madrid - waarvan niet minder dan 70 chauffeurs - wordt niet gerept.

'Zakgeld van de koning'

De ware kostprijs van de Spaanse monarchie is dus aanzienlijk hoger dan de vermelde 8,4 miljoen euro. Volgens de linkse krant Público zou de reële kost jaarlijks bijna 60 miljoen euro bedragen. 'Het gekende bedrag is eerder het zakgeld van de Spaanse koning. De totale kost ligt veel groter. Maar het is een gunstige zaak dat de Spanjaarden van het meest gesloten systeem naar meer openheid evolueren', zegt Herman Matthijs, professor aan de VUB en specialist overheidsbegrotingen.

'Het is bijzonder moeilijk om de inkomsten van de Europese vorstenhuizen te vergelijken. Het Verenigd Koninkrijk en Nederland hebben het meest transparante systeem voor de kostprijs van hun koningshuis. In België is een minder doorzichtig systeem van toepassing omdat er geen onderscheid wordt gemaakt tussen de echtgenotes en omdat de dotaties niet beperkt zijn tot de troonopvolger. Bovendien zijn de dotaties uitgedrukt in een algemeen bedrag en wordt er geen onderscheid gemaakt tussen personeelskosten en andere, waardoor het 'loon' van onze koning niet gekend is. Het totaal van de civiele lijst (een overzicht van alle middelen die de natie ter beschikking stelt van het staatshoofd om hem in staat te stellen zijn functie uit te oefenen) en de vier dotaties van de leden van de koninklijke familie bedraagt 13,7 miljoen euro. Maar wanneer alle kosten worden meegerekend loopt dat bedrag al gauw op tot 30 miljoen euro. De helft daarvan gaat naar bewaking en beveiliging', zegt professor Matthijs.